1973

Bundan 38 yıl önce dünya bambaşka bir yerdi, üzerindeki hayat bugünküne göre oldukça farklı olmalıydı,  Bundan 38 yıl önce yeryüzünde yaşayan insanlar 38 yaş gençtiler. Şu anda 38 yaşından genç olanlar, yeryüzünde yoktular. Üretiminden, yönetimine, sanatından sporuna devraldıkları dünya şu an onlar için sadece geçmiş, olmuş ve bitmiş. Bugünün uyuşturucu etkisi yarınların uyutucu etkisi ile birleşip insanlara sadece bugün hayat varmış ve gelecekte olacakmış gibi hissettiriyor. Sadece onlar var, geçmiş hatırlanmaya değmez, gelecek zaten bilinemez. Hikayeleri yok olmaya yüz tutmuş onlarca küçük insana bir göz atıp, bizlerin yok olacağı günleri  tahayyül etmeye çalışalım.

1973 mode Peugeot 304 Cabriolet, 1970-1975 yılları arasında üretilen bu araç 18.600 küsur satıldı. On binlerce insan bu araç ile seyahat ettiler, hikayelerinde bu araç yer da aldı. Unutulmayan hikayeler bu aracın içerisinde yaşandı, kilometrelerce yol bu aracın yardımıyla alındı. İnsanlar 150km/saat maksimum hızı ile heyecanlandılar. Kimileri o hızda seyahat ederken öldüler. Kimileri çizilen kaportaları için üzüldüler. Kimileri bu araç ile ilk randevularına gitmişlerdi, bir zaman sonra, aile sahibi olduklarında ellerinden çıkardılar ve yeni araçlar aldılar. Kimileri hep düşlediler ama alamadılar. 

1973 mezunlarının mezuniyet fotoğrafları, bu çık giyimli gençler içlerindeki yaşama sevinci ve bol umutla poz vermekte olmalılar. Herkesin üniversite sonrası hayalleri gerçek olmalı bekliyordu. Acaba kaçı istediği hayatı yaşayabildi? Kaçı hala nefes alıyor? Kaçının derin pişmanlıkları yok? Kaç tanesi için geçmiş ya da özel olarak bu fotoğrafın çekildiği an sisli bir muğlaklığın yuttuğu hazin bir gerçeklikten öte bir şey değil? Kaç tanesi hala arkadaş? Kaç tanesi bugünkü aklı olsa okulu yarıda bırakıp başka şeyler yapardı? Kaç tanesi "değdi" diyebiliyor acaba?

Nisan 1973, İstanbul boğazı, Boğaziçi köprüsü inşaatı devam etmekte ve muhtemelen insanlar hayretle inşaatı takip etmekte. Köprü üzerinden geçen her insanın en az bir kere merak ettiği "Acaba nasıl inşa edildi?" sorusunu canlı izleyen insanlar bundan takriben 35 yıl önce var olanlardı ve bu insanlar devletin "sadece maliyeti çıkana kadar paralı, sonrasında köprüden geçişler bedava olacak" yalanına da kananlardı.

1973 yılında Şili'de iktidara gelen diktatör Augusto Pinochet'i selamlayan askerlerden kaçı bu selamından utanıyordur? Belki kimileri yaşlılığın getirdiği muhafazakarlıkla Pinochet'ye inanıyorlardır. Acaba kaç tanesi gerçekten seçme şansları olmasaydı, bu itaatkar selamı vermekten cayardı? Bu karede askerlik süresi boyunca ya da ayrıldıktan sonra Augusto Pinochet'ye karşı direnenler de var mıdır? Pinochet'nin göz altına alıp kaybetmeyi başardığı 180.000 insandan belki birkaç tanesi buradadır, belki de o insanları kaybedenlere bakıyoruz. 

Şimdi tüm bu insanlar, tüm bu hikayeler sadece tarih, hatta tarih bile denemez, tarihi oluşturan detaylar. Peugeot 304 Cabriolet'i ve önemini anımsayan insanlar da yok olma sırasına girmiş durumda. Meçhul üniversitenin meçhul mezunları aynı sırada beklemekteler.  Boğaz köprüsünün üçüncüsü yapılacak, Pinochet öldü, bıraktığı acıların ve utancın silinmesine biraz daha var.